خواص گلاب که مایعی معطر است و از گل محمدی یا همان گل رز ایرانی تهیه شده و یکی از گرانترین اسانسهای دنیاست، برای بدن، بسیار زیاد است. از خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی گرفته تا درمان عفونت چشم و رفع بیخوابی همه از خواص بینظیر گلاب هستند. ایرانیان نخستین کسانی بودند که به خواص عصاره گلبرگهای گل رز پی بردند و به روش تقطیر، اسانس گلاب را از آن به دست آوردند. در این مقاله در مورد گلاب و خواص آن مطالب ارزشمندی را خواهیم آموخت. تا انتها با ما همراه باشید
گلاب از چه گلی گرفته میشود؟
گلاب یکی از عرقیاتیست که از خواص درمانی بسیاری برخوردار است. غیر از خواص درمانی و دارویی، از گلاب به دلیل رایحه خوش و عطر دلنشین آن در صنعت عطرسازی و لوازم آرایشی استفاده میکنند. گلاب را از تقطیر گل محمدی یا گل رز با بخار آب تهیه میکنند.
ترکیبات و ارزش غذایی گلاب
گلاب معمولا بدون کالری بوده و دارای مقادیر زیادی ویتامین سی میباشد. گلاب این عصاره خوش بو و دلپذیر به دلیل طبیعت خاص خود، دارای فواید متعدد و بینظیری میباشد. ترکیبات گلاب شامل موارد زیر میباشد:
- پکتین
- تانن
- سیترنلول
- گرانتول
- فنیل اتانول
- استاروپنین
- ترپنها
- گلیکوزیدها
- فلاونوئیدها
- آنتوسیانینها
ارزش غذایی یک بطری گلاب، نیز به شرح زیر است:
- کالری: ۸۰
- کربوهیدرات: ۲۱ گرم
- شکر: ۲۰ گرم
گلاب همچنین سرشار از ویتامین سی و آ است.
طبع گلاب گرم است یا سرد؟
طبع گلاب در طب سنتی، گرم و معتدل میباشد. طبیعت گلاب به گونهایست که اگر طبع بدن گرم باشد با مصرف آن، بدن را خنک و متعادل کرده و اگر افراد سرد مزاج آن را مصرف کنند، بدن را گرم میکند. به دلیل این طبع گرم و معتدل، گلاب، میتواند دارای فواید زیادی برای بدن باشد.
انواع گلاب کدامند؟
گلاب، معمولا در انواع مختلفی عرضه شده که بر حسب میزان غلظت و کیفیت این عصاره معطر، طبقهبندی میشود. با توجه به روند تهیه گلاب، انواع گلاب به دست میآید. از جمله انواع گلاب به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
1. گلاب معمولی
گلاب معمولی که نام دیگر آن گلاب سبک است، از تقطیر گلبرگها به دست آمده و معمولا حاصل طی شدن یکبار فرآیند تقطیر و تبخیر گلبرگها میباشد. این نوع گلاب، عطر و بو و طعم ملایمتری نسبت به گلاب دو آتیشه و ممتاز دارد. هر مرتبه که عمل تقطیر و تبخیر مجدد انجام میشود گلاب حاصله ممتازتر خواهد بود.
2. گلاب دو آتیشه
نوع دیگری از گلاب، گلاب دو آتیشه نامیده میشود. در تهیه گلاب دو آتیشه، تبخیر و تقطیر گلبرگها با استفاده از گلاب معمولی صورت گرفته و گلاب دو آتیشه به دست میآید. این گلاب طعم تلختری نسبت به گلاب معمولی داشته و معمولا غلیظتر است.
3. گلاب سه آتیشه
همانطور که گفته شد، در کل، روند تهیه انواع گلاب به یک شیوه میباشد. در تهیه گلاب سه آتیشه، تقطیر و تبخیر گلبرگهای گل محمدی با گلاب دو آتیشه صورت میگیرد. این نوع گلاب، دارای غلظت و همچنین قیمت بالاتری نسبت به انواع گلاب بوده و به همین دلیل برای مصرف، آن را با مقداری آب رقیق کرده و کمتر از آن به صورت خالص استفاده میکنند.
4. گلاب پسآب
نوع دیگری از گلاب نیز وجود دارد که به آن گلاب پسآب گفته میشود. در تهیه این نوع گلاب از تفاله گلبرگها یا همان گلبرگهایی که قبلا برای تهیه گلاب معمولی از آن استفاده شده، بهره میگیرند. از این نوع گلاب در تهیه محصولات بهداشتی و آرایشی مثل انواع تونرها و پاککنندههای پوستی استفاده میکنند. استفاده از این نوع گلاب باعث شادابی و طراوت پوست شده و از ملتهب شدن آن پیشگیری میکند.
همچنین میتوان گلاب را به دو دسته سبک و سنگین نیز دستهبندی کرد.
- با توجه به نسبتّهای به کار رفته در گلاب، به گلاب سنگین، گلاب ممتاز نیز گفته میشود. در گلاب سنگین معمولا حدود ۳۵ کیلوگرم، گلبرگ گل محمدی تازه در ۸۰ لیتر آب، تقطیر میشود و گلاب ممتاز به دست میآید.
- برای تهیه گلاب سبک نیز حدود ۲۰ کیلوگرم گلبرگ تازه گل محمدی مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا از گلاب ممتاز برای مصرف خانگی بیشتر استفاده میشود. همچنین گلاب سبک به دلیل غلظت سبکتر و عطر و بوی کمتری که نسبت به گلاب ممتاز دارد، دارای قیمت پایینتری میباشد.
10 مورد از مهمترین خواص گلاب برای سلامتی و لاغری
گلاب که از تقطیر و تبخیر گلبرگهای گل رز یا محمدی به دست میآید، دارای عطر دلنشین و فواید زیادی میباشد. از جمله خواص گلاب به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
خواص آنتی اکسیدانی
یکی از خواص گلاب، آنتی اکسیدانهای آن است. گلاب حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است. این آنتی اکسیدانهای قوی، بدن را در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکنند. آنتی اکسیدانها نقش محافظتی از سلولها داشته و از اکسید شدن چربیها پیشگیری میکنند.
دو آنتی اکسیدان قوی که در گلاب وجود دارد، شامل سیترونیل و گرانیول هستند. گرانیول دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی و ضد سرطانی است. سیترونیل نیز عامل اصلی عطر و رایحه دلنشین گل محمدی میباشد.
خواص گلاب برای اعصاب
تحقیقات ثابت کرده که بوییدن گلاب به بهبود خلق و خو و آرامش اعصاب کمک کرده و استرس و اضطراب را کاهش میدهد. استشمام بو و عطر گلاب باعث آرامش و افزایش روحیه شده و به همین دلیل در مراسم ترحیم، برای افزایش روحیه افراد و تسکین و آرامش، از آن استفاده میکنند. همچنین گفته میشود که خوردن گلاب، غم و اندوه و استرس و اضطراب را از بین میبرد. گلاب با مهار کردن آمیلوئید که در آلزایمر نقش دارد، باعث کاهش علائم اولیه آلزایمر نیز میشود.
خواص گلاب برای سلامت قلب
مصرف گلاب، باعث پاک شدن رگها و افزایش جریان خون میشود. گلاب، با افزایش آرامش و کاهش استرس و اضطراب، باعث سلامت قلب و عروق میشود.
خوردن گلاب، همچنین باعث تنظیم سوخت و ساز بدن شده و با تصفیه خون، روند خونرسانی به بافتها را تسهیل کرده و فشار پمپاژ قلب را کاهش میدهد. علاوه بر این فواید گلاب باعث رقیق شدن خون نیز میشود.
خواص گلاب برای چشم
مصرف گلاب خواص زیادی برای سلامت چشمها نیز دارد. از جمله این خواص به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- درمان عفونتهای چشمی
- برطرف کردن خستگی چشمها
- از بین بردن سیاهی دور چشم
- افزایش رطوبت و آبرسانی به پوست اطراف چشم
- پاکسازی چشمها
- برطرف کردن پف اطراف چشم
- از بین برنده چین و چروک اطراف چشم
گلاب همچنین با جلوگیری از خشکی چشمها و بهبود علائم خشکی چشم ناشی از آب مروارید به سلامت آن کمک میکند. از جمله خواص دیگر گلاب برای چشم به خاصیت ضدعفونی کنندگی آن نیز میتوان اشاره کرد.
فواید گلاب برای میگرن و بیخوابی
مصرف گلاب، میتواند به کاهش سردردهای ناشی از استرس کمک کند. همچنین استفاده از گلاب، با توجه به خاصیت آرامبخشی و رفع مشکلات بیخوابی و کاهش استرس و اضطراب به برطرف شدن سردردهای میگرنی، عصبی و سینوسی نیز کمک فراوانی میکند.
خواص گلاب برای مشکلات گوارشی
گلاب باعث افزایش جریان مواد صفراوی شده و به همین دلیل باعث افزایش سلامت دستگاه گوارش میشود. علاوه بر این گلاب باعث برطرف شدن رفلاکس معده شده و به درمان مشکلاتی مثل زخم معده، ورم معده و نفخ کمک میکند. گلاب به دلیل خاصیت آنتی باکتریال خود برای پاکسازی سیستم گوارشی نیز مفید است.
خواص گلاب برای رفع بی خوابی
دو هورمون سروتونین و ملاتونین، نقش مهمی در روند چرخه خواب دارند. مصرف گلاب با تنظیم این هورمونها به تنظیم روند خواب و برطرف شدن بیخوابی کمک فراوانی میکند. گلاب همچنین به دلیل خواص آروماتراپی موجود در روغن خود، باعث احساس آرامش بیشتر و رفع بیخوابی میشود. ترکیبات معطر ژرانیول و لینالول، حالت آرام بخشی و مسکن برای سیستم عصبی داشته و باعث حالت آرامش و خوابآلودگی میشود.
شما از طریق اضافه کردن مقداری گلاب به دستگاه بخور خود یا استنشاق آن میتوانید این احساس آرامش و خوابآلودگی را برای خود به ارمغان بیاورید.
چاقی صورت
یکی از خواص گلاب، کمک به چاقی صورت است. گلاب یکی از بهترین مواد و عصارههای طبیعی برای بهبود ظاهر صورت است. خوردن گلاب و استفاده از ماسک آن بر روی صورت در طولانی مدت، میتواند باعث چاقی صورت شود. مصرف گلاب با کاهش چین و چروکهای صورت و برطرف شدن عارضههای پوستی نظیر خشکی و پوست ناهموار، میتواند به چاقی صورت و زیبایی ظاهری آن کمک کند.
همچنین استفاده از ماسک گلاب و گلیسیرین همراه با هم میتواند باعث حفظ زیبایی پوست صورت و چاقی آن شود.
ضدعفونی کننده دهان و دندان
گلاب با توجه به خاصیت ضدباکتری و ضدعفونی کنندگی که دارد، برای پاکیزگی محیط دهان و دندان بسیار مفید است. گلاب، خشکی مخاط را برطرف کرده و به پیشگیری از خونریزی دندان و لثهها کمک میکند. مصرف گلاب میتواند عفونتها و میکروبهای دهان را از بین ببرد. برای استفاده از این خاصیت گلاب میتوانید دهان را با گلاب شستشو داده و یا غرغره کنید. این کار باعث استحکام دندانها و لثه نیز میشود.
کمک به لاغری و کاهش وزن
یکی از خواص گلاب کمک به لاغری و کاهش وزن است. مصرف گلاب به تنهایی یا همراه با زعفران موجب کاهش اشتها شده و به این ترتیب میتواند به کاهش وزن کمک کند. گلاب خاصیت چربی سوزی هم دارد و مصرف آن در کنار یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم موجب لاغری میشود.
گلاب را چجور مصرف کنیم؟
بنا به نوع مصرف و هدفتان از مصرف آن، میتوانید آن را به اشکال مختلفی همچون موضعی یا خوراکی مصرف کنید. مثلا میتوانید از آن ماسک تهیه کنید و به عنوان تونر یا مرطوب کننده روی پوست خود استفاده کنید. این ماسک برای رفع جوش، رطوبت رسانی به پوست، لایه بردار و از بین بردن جای سوختگی بسیار مفید است.
همچنین میتوانید جهت آرامش اعصاب و بهره بردن از خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی، آن را به شکل خوراکی و همراه با آب نوش جان کنید.
آنچه از مقاله خواص گلاب آموختیم:
خواص گلاب، این عصاره معطر و مطبوع که از تقطیر و تبخیر برگهای گل محمدی به دست میآید، برای بدن بیشمار است. مصرف گلاب دارای خواصی چون، رفع بیخوابی، برطرف شدن استرس و اضطراب، مفید برای مشکلات گوارشی و کبد چرب، رفع گرمازدگی، خواص فراوان برای پوست و… میباشد.
از گلاب با توجه به فواید گوناگونش برای همه اندامهای بدن، میتوان به صورت مصرف خوراکی، استنشاق یا به صورت ماسک بر روی پوست استفاده کرد.
سوالات متداول:
1. گلاب چگونه و از چه گلی به دست میآید؟
گلاب از تقطیر و تبخیر برگهای گل محمدی به دست میآید. گلبرگها را در دیگهای بزرگ مسی ریخته و با تقطیر و تبخیر آن گلاب به دست میآورند. با چند بار تقطیر بیشتر با گلاب قبلی گلاب دو آتیشه و سه آتیشه تهیه میشود که غلیظتر از گلاب قبلی هستند.
2. خواص گلاب کدامند؟
گلاب دارای فوایدی مثل کمک به رفع بیخوابی، برطرف شدن مشکلات گوارشی، احساس آرامش و کاهش حالات استرس و اضطراب، مفید برای پوست، رفع گرمازدگی و… است.
3. مصرف گلاب چه تاثیری روی کبد چرب دارد؟
گلاب به دلیل این که باعث افزایش حرکت خون در اندامها و افزایش روند حرکت صفرا میشود، باعث بهبود نشانههای کبد چرب میشود.